ಜಾಗೃತ ನಾಗರಿಕರಿಂದ ಮಾತ್ರ ಇಂದ್ರಾಣಿಯ ಪುನಶ್ಚೇತನ ಸಾಧ್ಯ – ಡಾ|ರವೀಂದ್ರನಾಥ್ ಶ್ಯಾನುಭಾಗ್
ಉಡುಪಿ: ಯಾವುದೇ ನಗರದ ಮಧ್ಯದಿಂದ ಹಾದುಹೋಗುವ ನದಿಯೊಂದು ಆ ಊರಿನ ಶುಚಿತ್ವ, ಘನತೆ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ದ್ಯೋತಕವಾಗಿದೆ. ಭವ್ಯ ಇತಿಹಾಸ ಉಳ್ಳ ಉಡುಪಿಯಂತಹ ಪುಣ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಗರಿಗೆ ಕೆಲವೇ ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಪವಿತ್ರಳಾಗಿದ್ದ ಇಂದ್ರಾಣಿಯ ಈಗಿನ ರೂಪ ಕಲ್ಸಂಕ ತೋಡು ಶೋಭೆ ತರುವುದಿಲ್ಲ. ಜಾಗೃತ ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಇಂದ್ರಾಣಿಯ ಪುನಶ್ಚೇತನ ಸಾಧ್ಯ ಎಂದು ಉಡುಪಿ ಮಾನವ ಹಕ್ಕು ರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ ಇದರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಡಾ|ರವೀಂದ್ರನಾಥ್ ಶ್ಯಾನುಭಾಗ್ ಹೇಳಿದರು.
ಶತಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಇಂದ್ರಾಳಿ ಬೆಟ್ಟದ ತಟದಲ್ಲಿರುವ ಬುಡ್ನಾರಿನಿಂದ ಹಿಡಿದು ಕಲ್ಮಾಡಿವರೆಗೆ ನದಿಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಕಾಡು ಹಾಗೂ ಭತ್ತದ ಗದ್ದೆಗಳು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದವು. ನದಿ ಕಲ್ಮಶವಾಗುವ ಪ್ರಶ್ನೆಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಇಂದ್ರಾಳಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿದ್ದ ಮಣ್ಣುಪಳ್ಳದಲ್ಲಿ ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಶೇಖರವಾಗುತಿದ್ದ ಜಲರಾಶಿ ಖಾಲಿಯಾಗುವ ತನಕ ಸುಮಾರು 8 ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಹರಿಯುತಿದ್ದ ಈ ನದಿ ನೂರಾರು ರೈತ ಕುಟುಂಬಗಳ ಜೀವನಾಡಿಯಾಗಿತ್ತು. ದಾರಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಸಿಗುವ ನಾಲ್ಕು ದೇವಸ್ಥಾನ ಕೆರೆಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ನೂರಾರು ಬಾವಿಗಳಿಗೆ ನೀರುಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಇಂದ್ರಾಣಿ ಪರಿಸರದ ಅಂತರ್ಜಲ ಹೆಚ್ಚಿಸಲೂ ಕಾರಣಳಾಗಿದ್ದಳು. ಉಡುಪಿಯ ನಗರೀಕರಣವಾಗುತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಒಂದೊಂದಾಗಿ ಗದ್ದೆಗಳು ಮಾಯವಾಗಿ ವಸತಿ ಸಮುಚ್ಚಯಗಳು, ಹೋಟೆಲ್ಗಳೂ ತಲೆಎತ್ತಿದವು. ಬರಬರುತ್ತಾ ಇಂದ್ರಾಣಿ ಬಡಕಲಾದಳು.
ಅಸಮರ್ಪಕ ಚರಂಡಿ ಯೋಜನೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನದಿಂದಾಗಿ ಕೊಳಕು ನೀರಿನ ಗಟಾರವೇ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಹಲವಾರು ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ನದಿಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲಿ ಒತ್ತುವರಿ ನಡೆದದ್ದೂ ಇದೆ. ಇದೆಲ್ಲಾ ಸಾಕಾಗಿಲ್ಲವೆಂಬತ್ತೇ ಇದೀಗ ಇತರ ಕಡೆಗಳ ಮಲೀನವನ್ನೆಲ್ಲ ತಂದು ಇದೇ ನದಿಗೆ ಸೇರಿಸುತ್ತಿರುವ ಕುರಿತೂ ಮಾಹಿತಿ ಬಂದಿದೆ. ಇವೆಲ್ಲ ದುರಂತಗಳಿಂದಾಗಿ ಇಂದು ಉಡುಪಿ ನಗರವಾಸಿಗಳು ಡೆಂಗ್ಯೂ, ಚಿಕನ್ಗುನ್ಯಾದಂತಹ ರೋಗಗಳಿಂದ ಬಳಲುತಿದ್ದಾರೆ. ಇವಕ್ಕೆಲ್ಲ ಇಂದ್ರಾಣಿಯ ಪುನಶ್ಚೇತನ ಬಿಟ್ಟು ಅನ್ಯಮಾರ್ಗವಿಲ್ಲ.
ಮೊತ್ತ ಮೊದಲನೇದಾಗಿ ನಡೆಯಬೇಕಾದದ್ದು ಮಣಿಪಾಲದಿಂದ ಕುಂಜಿಬೆಟ್ಟಿನ ತನಕ ಒಳಚರಂಡಿ ಯೋಜನೆ. ಎರಡನೆಯದಾಗಿ ಉಡುಪಿಯ ಅಸಮರ್ಪಕ ಹಾಗೂ ಕಡಿಮೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಒಳಚರಂಡಿಯ ಜಾಲವನ್ನು ಮೇಲ್ದರ್ಜೆಗೆ ಏರಿಸುವುದು. ಇವು ಸರಕಾರದಿಂದ ನಡೆಯಬೇಕು. ಪೂರಕವಾಗಿ ನದಿಯ ಇಕ್ಕೆಲಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಮಾಡುತ್ತಿರುವ ನಾಗರಿಕರೂ ಸಹಕರಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಜಾಗೃತ ನಾಗರಿಕ ಸಮಾಜದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಇಂದ್ರಾಣಿಯ ಪುನಶ್ಚೇತನ ಸಾಧ್ಯ ಎಂದರು.
ಉದ್ಘಾಟನೆಯ ಬಳಿಕ ಇಂದ್ರಾಣಿ ನದಿ ಸಾಗುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೃಹತ್ ವಾಹನ ಜಾಥ ನಡೆಯಿತು. ಕೊಡವೂರು ವಿಪ್ರ ಸಭಾ ಭವನವರೆಗೆ ಸಾಗಿತು. ಸಭಾ ಭವನದಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನ ಹೋರಾಟದ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಾಲೋಚನ ಸಭೆ ನಡೆಯಿತು.
ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ವ್ಯಕ್ತ ಪಡಿಸಿದ ಇಂದ್ರಾಣಿ ಉಳಿಸಿ ಹೋರಾಟ ಸಮಿತಿಯ ಸಂಚಾಲಕ ಶ್ರೀಕಾಂತ್ ಶೆಟ್ಟಿಯವರು ನಗರ ಸಭೆಯವರು ತಮಗೆ ಬೆಕಾದಂತೆ ಸೇತುವೆ ಅಗತ್ಯತೆ ಇರುವಾಗ ಇಂದ್ರಾಣಿಯನ್ನು ನದಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರೆ, ತ್ಯಾಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡುವಾಗ ಅದಕ್ಕೆ ತೋಡಿನ ರೂಪ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಇಬ್ಬಂಗಿ ತನಕ್ಕೆ ಹಸಿರು ಪೀಟದಿಂದ ತಕ್ಕ ತೀರ್ಪನ್ನು ತರುವಲ್ಲಿ ಕಾನೂನಾತ್ಮಕ ವಾಗಿ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದರು.
ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ಪ್ರಕಾಶ್ ಮಲ್ಪೆ ಮಾತನಾಡಿ ಇಂದ್ರಾಣಿ ತೀರ್ಥ ಉಗಮ ವಾಗುವಲ್ಲಿಂದ ಹರಿದು ಕೊಡವೂರು ಶಂಕರನಾರಾಯಣ ಸನ್ನಿಧಿ ವರೆಗೆ ಬರುವ ಈ ನದಿಯ ಪಾವಿತ್ರತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಬರುವ ಸಂಕಲ್ಪ ನಾವೆಲ್ಲರು ಮಾಡೋಣ ಎಂದರು.
ಇನ್ನೋರ್ವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆ ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಜನಾರ್ದನ್ ಮಾತನಾಡಿ ಪೃಕೃತಿಮಾತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿದುವ ಆರಾಧಿಸುವ ಸಂಸ್ರ್ಕತಿ ನಮ್ಮದು…ಅದರಲ್ಲೂ ನಮ್ಮ ನಾಡಿನ ಹಲವು ನದಿಗಳನ್ನು ಸ್ತ್ರೀ ರೂಪವಾಗಿ ಕಂಡು ನೀರೆ ಹಾಗು ನೀರನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ, ಅವರಿಬ್ಬರನ್ನು ಪವಿತ್ರರಾಗಿಯೇ ಉಳಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ನಮ್ಮ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲರದು. ಹಾಗಾಗಿ ಆಕೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ನಮ್ಮ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಆಶಯಕ್ಕೆ ನಾವೆಲ್ಲಾ ಕೈ ಜೋಡಿಸಬೇಕು ಎಂದರು.
ಸುಮನ್ ಆಚಾರ್ಯ ಮಾತನಾಡಿ ಇಂದ್ರಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಅಲ್ಲಿಯ ಜನರ ಜೀವಸೆಲೆಯಾಗಿ ಉಡುಪಿ ಯ ರಾಜಮಾರ್ಗ ದಲ್ಲಿ ಹರಿದು ಕೊಡವೂರಿನ ಜನತೆಯ ಜೀವನದಿಯಾಗಿರುವ ಪರಮಪವಿತ್ರ ನದಿ ಇಂದ್ರಾಣಿ ಇಂದು ಕಲ್ಷಶ’ ತಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ತುಂಬಿ ಅಪವಿತ್ರಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ.ಅದಕ್ಜೆ ಕಾರಣ ಅವಳ ಮಡಿಲಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಬೇಡದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹರಿಯ ಬಿಡುತ್ತಿದೇವೆ ಇದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಕೆಲಸ ನಡೆಯಬೇಕು ಎಂದರು.
ಇಂದ್ರಾಣಿ ಶ್ರೀ ಪಂಚದುರ್ಗ ಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಳದ ಆಡಳಿತ ಮೊಕ್ತೇಸರ ಜಯಕರ ಶೆಟ್ಟಿ ಇಂದ್ರಾಳಿ, ಅಭಿಯಾನ ಸಂಚಾಲಕ ಶ್ರೀಕಾಂತ್ ಶೆಟ್ಟಿ, ಪರಿಸರ ಆಸಕ್ತರಾದ ಪ್ರೇಮಾನಂದ ಕಲ್ಮಾಡಿ, ಪ್ರಕಾಶ್ ಮಲ್ಪೆ, ಮಹಮ್ಮದ್ ಮೌಲ, ಎಸ್.ಎ ಕೃಷ್ಣಯ್ಯ, ನಗರಸಭೆಯ ವಿಜಯ ಕೊಡವೂರು ಮೊದಲಾದವರು ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದರು.